Gruntowy wymiennik ciepła (GWC) jest bardzo prostym urządzeniem, które ma na celu wstępne ogrzewanie powietrza zasilającego wentylację poprzez pozyskiwanie ciepła zawartego w gruncie. Jego działanie opiera sie na wykorzystaniu faktu, że w okresie zimowym temperatura gruntu na głębokości 1,5 m w naszych warunkach klimatycznych utrzymuje się na stałym poziomie ok.3 – 6 ° Ci zazwyczaj jest dużo wyższa od temperatury powietrza atmosferycznego.

Gruntowy wymiennik ciepła znajduje także zastosowanie w okresie letnim, kiedy temperatura gruntu jest dużo niższa od temperatury powietrza atmosferycznego, co pozwala na zasilanie schłodzonym powietrzem budynku bez konieczności wyposażania go w dodatkową instalacje chłodzenia.

Gruntowy wymiennik ciepła można wykonać jako rurowy i bezprzeponowy. Wymiennik rurowy to czerpnia powietrza i rury zakopane na głębokości 1,5 – 2,0 m. Rury łączy się z systemem wentylacyjnym w budynku poprzez rekuperator. Przy czym im większy wymiennik, tym większa jego moc. Latem można ochłodzić powietrze nawet o 12 ° C. Wymiennik nie może być za krótki lub ułożony zbyt płytko, bo nie osiągnie się wtedy odpowiedniej temperatury powietrza.

Wymiennik bezprzeponowy tworzy się z pluskanego żwiru, przez który przepływa powietrze i pobiera z gruntu ciepło albo chłód. Największą zaletą takiego złoża jest zmiana właściwości przepływającego przez nie powietrza. Staje się ono bardziej czyste, gdyż jest filtrowane z kurzu i alergenów . Zawiera mniej drobnoustrojów niż powietrze na wlocie, nie rozwijają się w nim grzyby i pleśnie. Ponadto latem powietrze jest osuszane, a zimą nawilżane, co poprawia mikroklimat w domu.

Rys. Schemat instalacji mechanicznej nawiewno - wywiewnej z odzyskiem ciepła i gruntowym wymiennikiem ciepła.